Ang mga epiko ay mahahalagang bahagi ng kultura at tradisyon ng mga Pilipino. Ito ay mga kwentong nagpapakita ng mga bayani, mga diyos, at mga kaganapan sa kasaysayan ng bansa.
Narito ang sampung sikat na epiko ng Pilipinas.
- “Ibong Adarna” – Isang kwentong tungkol sa isang adarna na may kakayahang magpagaling ng mga sakit. Ang dalawang kapatid na sina Don Pedro at Don Diego ay pinapangarap na mahuli ang ibong ito upang magpagaling sa kanilang amang may malubhang sakit.
- “Florante at Laura” – Isang kwentong tungkol sa pag-ibig nina Florante at Laura sa gitna ng digmaan at trahedya. Ito ay isinulat ni Francisco Balagtas, at itinuturing na isa sa mga pinakamahusay na akda sa panitikang Pilipino.
- “Hinilawod” – Isang epikong galing sa mga Bisaya na naglalaman ng mga kwento tungkol sa mga diyos at bayani ng kanilang kultura. Ito ay mayroong pitong bahagi, at naglalaman ng mga kaganapan sa unang panahon ng mundo.
- “Biag ni Lam-ang” – Isang kwentong tungkol sa isang bayani na may taglay na kakayahang pandigma at mga kabigha-bigha sa buhay. Naglalaman ito ng mga aspeto ng kulturang Ilocano, at nagpapakita ng pagpapahalaga ng mga Pilipino sa kanilang mga tradisyon at kultura.
- “Bantugan” – Isang kwentong tungkol sa isang bayani na may taglay na kakayahang pandigma at mga kabigha-bigha sa buhay. Ito ay nagmula sa mga Maranao, at naglalaman ng mga aral tungkol sa kabutihan at pagpapakumbaba.
- “Hudhud” – Isang epikong galing sa mga Ifugao na naglalaman ng mga kwento tungkol sa kanilang kultura, mga diyos, at bayani. Ito ay mayroong 40 bahagi, at naglalaman ng mga aral tungkol sa pagpapahalaga sa mga nakalipas na panahon at pagrespeto sa mga nakatatanda.
- “Darangan” – Isang epikong galing sa mga Maranao na naglalaman ng mga kwento tungkol sa kanilang kultura at mga diyos. Ito ay tungkol sa pag-ibig ng isang prinsesa sa isang prinsipe mula sa kalaban nilang tribu.
- “Kudaman” – Isang kwentong tungkol sa isang bayani na may taglay na kakayahang pandigma at kabigha-bigha sa buhay. Ito ay nagmula sa mga Bicolano, at naglalaman ng mga aral tungkol sa kahalagahan ng pagkakaisa at pagtitiwala sa mga kaibigan.
- “Ullalim” – Isang epikong galing sa mga Kalinga na naglalaman ng mga kwento tungkol sa kanilang kultura, mga diyos, at mga bayani. Ito ay mayroong mga aral tungkol sa pagpapahalaga sa pagiging tapat sa mga kaibigan at pamilya, pagiging matatag sa mga pagsubok, at pagtitiwala sa mga nakatatanda.
- “Maragtas” – Isang kwentong tungkol sa paglalakbay ng mga 10 pangunahing pangkat mula sa Borneo patungong Panay. Naglalaman ito ng mga kwento tungkol sa kanilang paglalakbay, pakikibaka, at pagtatatag ng kanilang mga pamayanan. Ito ay naglalaman din ng mga aral tungkol sa pagkakaisa, pagpapahalaga sa kalikasan, at pagmamahal sa bayan.
Ang mga epiko ng Pilipinas ay nagpapakita ng mayamang kultura at tradisyon ng mga Pilipino. Ito ay hindi lamang mga kwento kundi mga aral tungkol sa kabutihan, pagkakaisa, at pagpapahalaga sa kultura at mga nakatatanda. Mahalaga na itong mapanatili at ipamahagi sa mga susunod na henerasyon upang hindi malimutan ang mga kwentong nagpapakita ng kagitingan, pagmamahal sa bayan, at mga kabigha-bigha sa buhay ng mga bayani at diyos ng ating kultura.