Ang Indarapatra at Sulayman ay isang epikong-bayan ng mga Maguindanao sa Mindanao. Inaawit na ito bago pa man dumating ang paniniwalang Islam sa isla.
Pangunahing tauhan nito ang magkapatid na sina Raha Indarapatra at Raha Sulayman at kung paano nila iniligtas ang Mindanao laban sa mga halimaw.
Hari si Indarapatra ng Mantapuli, isang malaki at dakilang lungsod na pinamamahayan ng maraming tao, samantalang magiting na mandirigma si Sulayman.
Bukod sa epikong-bayang ito, lagi ring nababanggit si Indarapatra sa ibang kuwentong-bayang Maguindanao, at maituturing siyang kanilang maalamat na bayani.
Nagsisimula ang Indarapatra at Sulayman nang mababalitaan ni Indarapatra ang malimit na pananalakay ng mga dambuhala at mababangis na hayop sa ibang panig ng Mindanao, sa labas ng kaniyang kaharian ng Mantapuli. Ipinatawag niya ang kapatid na si Sulayman.
Papakiusapan niya itong puksain ang mga halimaw, at ipahihiram ang kaniyang mahiwagang singsing at mahiwagang kris, ang Juru Pakal, na animo’y may sariling isip sapagkat káya nitóng lumusob sa kalaban nang mag-isa.
Pagkatapos ng iba pang tagpo at labanan, sa dulo ng salaysay ay ipanganganak sina Rinamuntaw at Rinayung, kambal na anak na lalaki at babae ni Indarapatra at sinasabing ninuno ng ilan sa mga tribu ng rehiyon ng Lawang Lanao.
Ayon sa aklat ni Damiana L. Eugenio, umaayon ang lunan ng epikong-bayan sa lupaing pamilyar sa mga Magindanaw, tulad ng mga bundok Kabalalan, Matutun, Bita, at Gurayn. Kahit may nakapasok na mga pangalang Arabe, nananatili pa rin daw tapat ang naratibo sa katutubong tradisyon ng mga Magindanaw.
Buod ng Indarapatra at Sulayman
Si Indarapatra ay ang matapang na hari ng Mantapuli. Nabalitaan niya ang malimit na pananalakay ng mga dambuhalang ibon at mababangis na hayop sa ibang panig ng Mindanao.
Labis niyang ikinalungkot ang mga nangyayaring ito sa mga naninirahan sa labas ng kaharian ng Mantapuli.
Ipinatawag ni Indarapatra ang kanyang kapatid na si Sulayman, isang matapang na kawal. Inutusan ni Indarapatra si Sulayman upang puksain ang mga ibon at hayop na namiminsala sa mga tao. Agad na sumunod si Sulayman.
Bago umalis si Sulayman, nagtanim si Indarapatra ng halawan sa may durungawan. Aniya kay Sulayman, “Sa pamamagitan ng halamang ito ay malalaman ko ang nangyayari sa iyo.
Kapag namatay ang halamang ito, nanganaghulugang ikaw ay namatay.”
Sumakay si Sulayman sa hangin. Narating niya ang Kabilalan. Wala siyang nakitang tao. Walang anu-ano ay nayanig ang lupa, kaya pala ay dumating ang halimaw na si Kurita.
Matagal at madugo ang paglalaban ni Sulayman at ni Kurita. Sa wakas, napatay rin ni Sulayman si Kurita, sa tulong ng kanyang kris.
Nagtungo naman si Sulayman sa Matutum. Kanyang hinanap ang halimaw na kumakain ng tao, na kilala sa tawag na Tarabusaw.
Hinagupit nang hinagupit ni Tarabusaw si Sulayman sa pamamagitan ng punongkahoy. Nang nanlalata na si Tarabusaw ay saka ito sinaksak ni Sulayman ng kanyang espada.
Pumunta si Sulayman sa Bundok ng Bita. Wala rin siyang makitang tao. Ang iba ay nakain na ng mga halimaw at ang natirang iba ay nasa taguan.
Luminga-linga pa si Sulayman nang biglang magdilim pagkat dumating ang dambuhalang ibong Pah. Si Sulayman ang nais dagitin ng ibon.
Mabilis at ubos lakas ng tinaga ito ni Sulayman. Bumagsak at namatay ang Pah. Sa kasamaang palad nabagsakan ng pakapak ng ibon si Sulayman na siya niyang ikinamatay.
Samantala, ang halaman ni Sulayman sa Mantapuli ay laging pinagmamasdan ni Indarapatra. Napansin niyang nanlata ang halaman at alam niyang namatay si Sulayman.
Hinanap ni Indarapatra ang kanyang kapatid. Nagpunta siya sa Kabalalan at nakita niya ang kalansay ni Tarabusaw. Alam niyang napatay ito ng kapatid niya.
Ipinagpatuloy ni Indarapatra ang paghahanap niya kay Sulayman. Narating niya ang bundok ng Bita.
Nakita niya ang patay na ibong Pah. Inangat ni Indarapatra ang pakpak ng ibon at nakita ang bangkay ni Sulayman. Nanangis si Indarapatra at nagdasal upang pabaliking muli ang buhay ni Sulayman. Sa di kalayua’y may nakita siyang banga ng tubig.
Winisikan niya ng tubig ang bangkay at muling nabuhay si sulayman. Parang nagising lamang ito mula sa mahimbing na pagtulog. Nagyakap ang magkapatid dahil sa malaking katuwaan.
Pinauwi na ni Indarapatra si Sulayman. Nagtuloy pa si Indarapatra sa Bundok Gurayu. Dito’y wala ring natagpuang tao. Nakita niya ang kinatatakutang ibong may pitong ulo. Sa tulong ng kanyang engkantadong sibat na si juris pakal ay madali niyang napatay ang ibon.
Hinanap niya ang mga tao. May nakit siyang isang magandang dalaga na kumukuha ng tubig sa sapa. Mabilis naman itong nakapagtago.
Isang matandang babae ang lumabas sa taguan at nakipag-usap kay Indarapatra. Ipinagsama ng matandang babae si Indarapatra sa yungib na pinagtataguan ng lahat ng tao sa pook na iyon.
Ibinalita ni Indarapatra ang mga pakikilaban nilang dalawa ni Sulayman sa mga halimaw at dambuhalang ibon. sinabi rin niyang maaari na silang lumabas sa kanilang pinagtataguan.
Sa laki ng pasasalamat ng buong tribu, ipinakasal kay Indarapatra ang anak ng hari, ang magandang babaeng nakita ni Indarapatra sa batisan.
