Ang Santacruzan ay isang tradisyunal na selebrasyon sa Pilipinas na ginaganap tuwing buwan ng Mayo bilang pagbibigay-pugay sa paghahanap ng krus ng ating Panginoong Hesukristo at sa pag-alala sa pagsasakripisyo ni Santa Elena, ina ng unang Kristiyanong emperador ng Roma na si Constantine.
Ayon sa alamat, noong panahon ng mga Romano, may isang babaeng nagngangalang Helena na naging asawa ng emperador na si Constantius Chlorus at nanirahan sa Constantinople. Siya ay nagkaroon ng isang anak na nagngangalang Constantine na naging emperador rin ng Roma. Si Helena ay nagpatayo ng maraming simbahan sa Palestina at nagpasya na hanapin ang mga krus na ginamit sa pagpapako kay Hesus.
Nagsimula ang krusada ni Santa Elena sa Jerusalem, kung saan siya nakipaglaban sa mga Romano upang makuha ang mga krus. Matapos ng ilang taon ng paghahanap, natagpuan niya ang tatlong krus na ginamit sa pagpapako kay Hesus. Isang krus ang ipinagawa niya na nakatago sa ilalim ng isang templo, ang pangalawang krus ay nasa lupain ng isang tagapamahala ng lupa at ang pangatlong krus ay nasa ibabaw ng isang bundok.
Sa Pilipinas, ang selebrasyon ng Santacruzan ay nagsimula noong panahon ng mga Kastila bilang paraan upang palaganapin ang Kristiyanismo sa mga Pilipino. Nang maglaon, nagkaroon ng mga pagsasayaw sa lansangan upang ipakita ang mga kaugalian ng mga santo at santa na kumakatawan sa mga bulaklak sa Santacruzan. Sa kasalukuyan, ang Santacruzan ay ipinagdiriwang sa buong bansa, kung saan ang mga kababaihan ay nagbibihis bilang mga santo at santa at nagpaparada sa kalsada sa ilalim ng mga bulaklak at banderitas.
Ang Santacruzan ay isang mahalagang selebrasyon sa kultura ng Pilipinas, at nagbibigay-pugay sa ating mga sinaunang kahalagahan sa kasaysayan ng Kristiyanismo. Sa pamamagitan ng tradisyonal na selebrasyon na ito, nagagawa ng mga Pilipino na ipamalas ang kanilang kultura at pananampalataya sa Panginoon.
